امروزه با رواج حملات سایبری، اهمیت تست نفوذ سازمانی و آزمون نفوذپذیری به صورت منظم و دوره‌ای برای به‌دست آوردن اطمینان از عملکرد صحیح تمهیدات امنیتی بیشتر شده است. تست نفوذ یا Penetration Test یک پروسه مجاز، برنامه‌ریزی شده و سیستماتیک برای به کارگیری آسیب‌پذیری‌ها جهت نفوذ به سرور، شبکه و یا منابع برنامه‌های کاربردی است. در واقع تست نفوذ روشی برای ارزیابی امنیتی یک سیستم یا شبکه کامپیوتری است که از طریق شبیه‌سازی حمله یک هکر یا نفوذگر خرابکار جهت شناسایی آسیب‌ها صورت می‌گیرد. به بیان دیگر همانطور که در مقاله قبل به بررسی تست نفوذپذیری چیست؟ پرداختیم، رویه‌ای است که در آن میزان امنیت اطلاعات سازمان مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. یک تیم مشخص با استفاده از تکنیک‌های هک یک حمله واقعی را شبیه‌سازی می‌کنند تا به این وسیله سطح امنیت یک شبکه یا سیستم را مشخص کنند. تست نفوذپذیری به یک سازمان کمک می‌کند که ضعف‌های شبکه و ساختارهای اطلاعتی خود را بهتر بشناسد و در صدد اصلاح آن‌ها برآید.
امروزه سازمان‌ها علاوه بر داشتن تجهیزات سخت‌افزاری و نرم‌افزارهای گوناگون و همچنین تیم پاسخگویی اضطرار رایانه‌ای برای مواقع بحرانی باید ملاحظه‌هایی را در امن‌سازی شبکه‌های داخلی و خارجی خود داشته باشند. گردش اطلاعات ارزشمند در تجارت شبکه‌ای امروز باید سریع، دقیق و ایمن صورت بگیرد و رسیدن به راهبردی که هر سه ویژگی را تضمین نماید چیزی نیست که به تنهایی از عهده مدیریت شبکه سازمان و یا واحد حراست آن برآید. تست نفوذ غیر مخرب راه‌حلی کاربردی در بحث یافتن مشکلات امنیتی در طراحی و نگهداری شبکه‌های سازمانی و جریان اطلاعات موجود در آن است.
مدیران شبکه در سازمان‌ها برای شناسایی و برطرف کردن نقاط ضعف امنیتی شبکه خود باید سامانه‌های خود را به طور منظم مورد آزمایش قرار دهند. یکی از روش های بررسی امنیت شبکه و شناسایی آسیب‌پذیری‌ها انجام آزمون نفودپذیری می‌باشد که می‌توان به وسیله آن به نقاط ضعف امنیتی محصولات، سایت‌ها، و شبکه‌ها پی برد. ارزیابی امنیتی به سه دسته کلی زیر تقسیم می‌شود:
ممیزی امنیت (Security Audit)
بازرسی آسیب‌پذیری (Vulnerability Assessments)
تست نفوذ (Penetration Testing)
تست نفوذ در دسته‌بندی بازرسی امنیت، در مرحله بعدی نسبت به اسکن آسیب‌پذیری قرار می‌گیرد. با اسکن آسیب‌پذیری، می‌توان فقط امنیت فردی سیستم‌ها، شبکه یا اپلیکیشن‌ها را تخمین زد اما تست نفوذ این اجازه را می‌دهد تا به مدل امنیتی شبکه، به‌طور کامل دسترسی پیدا کرد، و همچنین باعث می‌شود تا از عمق اثرات حمله احتمالی به شبکه آگاه شوید. تست نفوذ نقاط ضعف امنیتی را که معمولا در اسکن‌های آسیب‌پذیری نشان داده نشده‌اند را برجسته می‌سازد.
هدف از تست نفوذ فقط نشان دادن نقاط آسیب‌پذیر نیست بلکه دراین تست چگونگی سوء استفاده (Exploit) از ضعف‌های شبکه و و همچنین نحوه استفاده هکر از چندین آسیب‌پذیری جزئی برای تهدیدکردن شبکه، مستند سازی می‌شوند. تست نفوذ سازمانی باید به عنوان فعالیتی که حفره‌های امنیتی را در مدل کلی شبکه نشان می‌دهد، در نظر گرفت. چنین تستی به سازمان‌ها کمک می‌کند تا بین قدرت فنی و عملکرد تجاری خود از لحاظ نقض احتمالی امنیت، تعادل برقرار کنند. سازمان‌ها به دلایل زیر، باید سامانه‌ها و شبکه‌های خود را به صورت دوره‌ای مورد آزمایش قرار دهند:
شناسایی نقاط ضعف در سخت‌افزار، نرم‌افزار و افراد جهت توسعه‌ی کنترل‌ها
حصول اطمینان از موثربودن تمام تمهیدات امنیتی به کار رفته در سازمان
شناسایی اشکالات جدید در نرم‌افزارهای موجود در سازمان که به واسطه وصله‌ها و به‌روزرسانی ها ممکن هست دچار آسیب‌پذیری جدید شوند.
آزمون نفوذپذیری می‌تواند جنبه‌هایی از سیاست امنیتی را که سازمان فاقد آن است، کشف کند.
باید به این نکته توجه داشت تست نفوذ در دسته بررسی نرم‌افزارها، شبکه و اپلیکیشن‌ها خلاصه نمی‌شود و یک مورد بسیار کلیدی بعد از امن‌سازی و بررسی تهدیدات امنیتی در زیرساخت، امنیت منابع انسانی در سازمان می‌باشد، در صورتی که با استفاده از مهندسی اجتماعی به افراد حمله شود، تمامی کنترل‌های قوی حاشیه‌ای دور زده شده و تجهیزات داخلی که کمتر محافظت شده‌اند در معرض دسترسی نفوذگران قرار می‌گیرد. یافتن موارد آسیب‌پذیری و انجام تست نفوذ و آزمون نفوذپذیری می‌تواند قابلیت یک سازمان را در شناسایی نفوذ و آسیب‌های سایبری مورد سنجش و بررسی قرار دهد. در واقع سازمان‌ها نه تنها نیازمند پایش زیرساخت‌های قابل دسترسی از خارج مجموعه و برنامه‌هایی برای محافظت در برابر تهدیدهای خارجی هستند، بلکه نیازمند بررسی داخل سازمان جهت محافظت در برابر تهدیدهای داخلی و افراد نفوذی هستند.
اطلاعاتی که تست نفوذ یا آزمون نفوذپذیری در اختیار مدیران و سازمان‌ها قرار می‌دهند:
تست‌ها می‌توانند تجربه‌های واقعی را در برخورد با نفوذ به کارمندان امنیتی بدهد. یک تست نفوذ باید بدون اطلاع‌رسانی به کارمندان صورت پذیرد و به سازمان اجازه داده شود تا موثربودن سیاست‌های امنیتی خود را مورد آزمایش قرار دهد.
آزمون نفوذپذیری می‌تواند سیاست امنیتی را که در سازمان وجود ندارد را کشف کند.
تست نفوذ، گزارش‌هایی از مسیرهای نفوذپذیر را به سازمان یا برنامه‌های شما ارائه می‌دهد. نفوذگران مانند یک مهاجم واقعی سعی می کنند تا به هر وسیله‌ای به شبکه دسترسی پیدا کرده و به این ترتیب بسیاری از آسیب‌پذیری‌های مهم را که تیم امنیتی یا توسعه‌دهنده آن‌ها را هرگز در نظر نگرفته اند نشان دهد. در واقع گزارش‌های به دست آمده از این تست‌ها، باعث درست اولویت‌بندی شدن و سرمایه‌گذاری امنیتی دقیق‌تر در آینده می‌شود.
گزارش‌های نفودپذیری می‌توانند به توسعه دهندگان کمک کند تا اشتباهات کمتری در این حوزه داشته و انگیزه بیشتری برای بهبود آموزش‌های امنیتی خود و جلوگیری از اشتباهات مشابه در آینده خواهند داشت.
آزمون‌های نفوذپیری باید به صورت دوره‌ای انجام شود تا آسیب‌پذیری‌های جدید شناسایی شوند. این که در چه زمان و دوره‌ای باید، تست‌های نفوذ مجدد صورت بگیرد، بستگی به نوع تست انجام‌شده و هدف از انجام آزمون‌ها نفوذپذیری دارد، در واقع باعث می‌شود سازمان یا شرکت به صورت فعالانه و هوشیار در این حوزه عمل نماید.
گردآورنده: ریحانه آقازاده